devil

KSIEGA TRZECIA

SWIADKOWIE

Poza pora letniej kanikuly senat zbieral sie w idy kazdego miesiaca. Zgodnie z regulaminem zawsze musial obradowac w pelnym skladzie, o brzasku dnia i w budynku kurii, ktory ku utrapieniu wielu prawie nie odniosl uszczerbku w czasie pozaru. Wydarzenia poprzedniego dnia, szerzace sie pogloski oraz informacja o spodziewanym wystapieniu Nerona sprawily, ze tym razem niewielu senatorow wykrecilo sie od udzialu w posiedzeniu ze wzgledu na chorobe albo przeszkody prawne, uniemozliwiajace wczesne wstawanie. Te comiesieczne zgromadzenia zazwyczaj byly nudne, przewaznie ograniczaly sie do wysluchiwania informacji.Zazwyczaj Neron sypial dlugo i nie dazyl na skladanie ofiar. Gdy wreszcie docieral do senatu, wowczas pocalunkiem wital obydwu konsulow i stokrotnie przepraszal za opoznienie, spowodowane waznymi sprawami panstwowymi. Deklarowal tez gotowosc poddania sie wszelkiej karze, wymierzonej przez senat za opoznienie i wyrazal przekonanie, ze ojcowie senatu zechca wysluchac, co ma do powiedzienia.

Tak bylo i teraz. Senatorowie przestawali ziewac i zajmowali wygodniejsze pozycje na rzezbionych w kosci sloniowej siedziskach. Oczekiwali krasomowczego wystapienia, przygotowanego przez Seneke wedle najlepszych wzorow. Neron jednak wypowiedzial tylko kilka ogolnych zdan o ustanowionych przez bogow Rzymu zasadach przyzwoitego zycia i od razu przystapil do rzeczy:

-Straszliwy pozar Rzymu, najwieksza od czasu najazdu Galow tragedia, jaka dotknela narod rzymski, nie byla - jak wmawiaja niektorzy oszczercy - kara bogow za wydarzenia, podyktowane koniecznoscia polityczna. Pozar byl najohydniejszym postepkiem, najokrutniejsza zbrodnia, jaka kiedykolwiek dotknela rodzaj ludzki. Czyn ten popelnili tak zwani chrzescijanie, popelnili go z pelna premedytacja i w okreslonym celu. Odrazajacy zabobon chrzescijanski niepostrzezenie rozplenil sie szeroko wsrod przestepcow i najprostszych, nieswiadomych warstw. Ten tajny zwiazek stal sie bardzo niebezpieczny, poniewaz godni pogardy jego czlonkowie starali sie zachowac pozory nienagannego zycia. Kusili biedakow rozdawaniem darmowych posilkow i jalmuzny, a na tajnych spotkaniach przejawiali przerazajaca nienawisc do calego rodzaju ludzkiego. Jedli ludzkie mieso, pili ludzka krew! Uprawiali straszliwe czary! Pod pozorem uzdrawiania chorych przejmowali calkowita kontrole nad ludzmi. Udowodniono, ze kilka zaczarowanych osob przekazalo im swoj majatek do wykorzystania w celach przestepczych.

Neron przerwal na chwile, aby pozwolic niektorym senatorom na wzniesienie okrzykow grozy i przerazenia.

-Nie chce, a nawet ze wzgledu na przyzwoitosc nie moge - podjal po chwili - wyjawiac wszystkich obrzydliwosci, jakich chrzescijanie dopuszczaja sie na swoich tajnych obrzedach. Ci budzacy groze ludzie, zadufani w swoja sile, podpalili Rzym na rozkaz przywodcow, a potem gromadzili sie na wzgorzach, aby demonstrowac swoj triumf i radosc. Oczekiwali przy tym na przyjscie swego krola, ktory mial obalic Rzym, zalozyc wlasne krolestwo i jak najsrozej ukarac wszystkich niechrzescijan. Snujac odrazajace plany unikali podejmownia obowiazkow obywatelskich. Choc to haniebne i trudne do uwierzenia, ale niektorzy obywatele Rzymu z glupoty albo checi zysku zostali czlonkami tego tajnego zwiazku. Jak bardzo chrzescijanie nienawidzili wszystkiego, co dla innych bylo drogie i swiete, swiadczyc moze fakt, ze nie skladali ofiar bogom Rzymu, ze sztuki piekne traktowali jako rzeczy wiodace ku zgubie i ze w ogole nie uznawali teatru!

Zdecydowalismy sie na zdlawienie tego spisku - kontynuowal - poniewaz przylapani na goracym uczynku chrzescijanie z tchorzostwa przescigali sie w wydawaniu innych. Dla ochrony miasta natychmiast po otrzymaniu pierwszego sygnalu postanowilismy zastosowac najostrzejsze srodki zapobiegawcze. Tygellin, wspierajac cesarza, dzialal spawnie i zasluzyl na pelne uznanie senatu.

Wielu chrzescijan jest z pochodzenia obcokrajowcami i nawet nie zna laciny. Za roznymi lobuzami, ktorzy przenosza sie do Rzymu - o czym ojcowie senatu dobrze wiedza - ciagna rzesze bezdomnych i rozpowszechniaja bezwstydne obyczaje. Biorac pod uwage zakres dzialania tajnego zwiazku chrzescijan uprawniono Tygellina do dokonania niezbednych aresztowan i stlumienia niepokojow, gdyz sama policja porzadkowa nie sprostalaby dzialaniu.

O grozbie tajnego zwiazku najbardziej dobitnie swiadczy koniecznosc uzycia przymusu - oswiadczyl Neron, po czym dodal, ze nie ma zamiaru odsunac od wladzy znanego ze swej przyzwoitosci prefekta miasta, Flawiusza Sabina. Wyraza mu swoje uznanie, poniewaz w kazdej dzielnicy jego ludzie nie zalowali trudu w czasie aresztowan pelniac role przewodnikow, jako ze dobrze znali miasto i ich mieszkancow.

Neron dal ojcom senatu czas na przemyslenie calej sprawy, a pozniej krotko przedstawil wlasny poglad na zrodlo powstania zabobonu chrzescijanskiego. Poczatek dal w Galilei za czasow Tyberiusza pewien zydowski wichrzyciel, ktorego zwano Chrystusem. Prokurator Poncjusz Pilat skazal go jako przestepce politycznego na smierc, przez co chwilowo udalo mu sie zdlawic wywolane przez Chrystusa niepokoje, wnet jednak zaczely sie zerzyc bzdurne pogloski, ze przestepca zmartwychwstal, a jego uczniowie ozkrzewili jego nauke w Judei, skad jak zakazna dzuma rozplenila sie na inne krolestwa.

.- Zydzi nie uznali chrzescijanskiego zabobonu - podkreslil Neron. - Nie mozna wiec oskarzac Zydow o spisek, co czynia niektorzy zacietrzewieni nienawistnicy. Zydzi sa pozytecznymi mieszkancami Rzymu zyja podporzadkowani swojemu prawu, jurysdykcji i madrej radzie.

To twierdzenie nie spotkalo sie z aplauzem senatorow, jako ze senat nigdy nie pochwalal przyznawania i kilkakrotnego potwierdzania przez cesarza specjalnych praw dla Zydow. Pytali: po co tworzyc panstwo w panstwie?

-Powiadaja niektorzy - mowil cesarz - ze Neron jest zbyt lagodny dla przestepcow, ze zapomnial o twardych zwyczajach przodkow, nie respektuje cnot zolnierskich, natomiast toleruje zniewiescialosc mlodziezy. Nadchodzi chwila, w ktorej Neron udowodni, ze nie boi sie ogladania krwi, jak szepca miedzy soba wykrzywiajac kwasne geby rozni stoicy. Niespotykana zbrodnia wymaga niespotykanego wyroku. Wykorzystalem swa wspaniala wyobraznie, aby umozliwic senatowi i ludowi Rzymu taki spektakl karania chrzescijan, jakiego - mam nadzieje - historia nigdy nie zapomni. Na wlasne oczy zobaczycie w moim cyrku, szanowni ojcowie, jak karze chrzescijan, wrogow rodzaju ludzkiego!

Po tych uroczyscie wypowiedzianych slowach pokornie prosil, zeby rozpatrywanie innych spraw przelozyc na nastepne posiedzenie senatu, a teraz udac sie w lektykach do cyrku, oczywiscie jesli konsulowie nie wyraza sprzeciwu.

Konsulowie oficjalnie podziekowali Neronowi za jego dalekowzrocznosc, odwazne dzialania dla dobra ogolu i obrone ojczyzny przed groznym niebezpieczenstwem. Wyrazili tez radosc, ze Neron zdemaskowal prawdziwych podpalaczy Rzymu. Jest to - mowili - bardzo [link widoczny dla zalogowanych]
wazne z uwagi na potrzebe wyciszenia pewnych niepokojacych poglosek. Konsulowie zaproponowali tez, zeby skrot przemowienia Nerona zamiescic w informacji o panstwie i poparli wniosek o zamkniecie posiedzenia. Zgodnie z tradycja i gwoli przestrzegania praworzadnosci zapytali, czy ktorys z szanownych ojcow senatu chcialby moze zabrac glos na temat wystapienia cesarza, choc ich zdaniem wszystko jest zupelnie oczywiste.

Senator Petus Trazea - a to jego wlasnie proznosc mial na mysli Neron, gdy mowil o wykrzywionych stoickich gebach - poprosil o glos i zlosliwie zaproponowal, aby senat natychmiast uchwalil wysokosc wplat na ofiary bogom za odsuniecie tak groznego niebezpieczenstwa. Wszak skladano ofiary dziekczynne za inne haniebne czyny, wiec dlaczego chrzescijanie maja byc gorsi? Neron przeciez w takim samym stopniu obawia sie magii, co i obludy, obnazajacej filozofie. Neron wcale nie sluchal. Niecierpliwie przytupywal noga. Senat szybko przeglosowal ofiary dziekczynne dla Jupitera Kustosza i innych bogow. Konsulowie znowu spytali, czy jeszcze ktos prosi o glos.

Wowczas moj ojciec, Marek Mezencjusz Manilianus, wbrew swym stalym zwyczajom podniosl sie z miejsca, aby jego glos byl lepiej slyszalny i lekko sie jakajac poprosil o glos. Kilku senatorow siedzacych obok ciagnelo go za faldy togi i szeptem nakazywali mu milczenie, poniewaz bylo widac, ze jest pijany. Ale ojciec mocniej okrecil sie toga i przemowil, trzesac w gniewie siwa glowa:

-Konsulowie, ojcowie senatu i ty, Neronie, pierwszy wsrod rownych sobie! Wszystkim wiadomo, ze rzadko zabieralem glos w czasie posiedzen senatu. Nie przechwalam sie madroscia, bo nie mam jej wiele, ale przypominam, ze przez siedemnascie lat bralem udzial w pracach komisji do spraw Wschodu. Tutaj, w tej kurii, widzialem wiele spraw bezwstydnych i bezboznych. Nigdy jednak moje stare oczy nie doswiadczyly czegos bardziej niz dzisiaj haniebnego!!! Czyzbysmy posuneli sie tak daleko, ze senat Rzymu milczeniem wyraza zgode, by wedle posiadanej przeze mnie informacji w najbardziej brutalny sposob, na podstawie nie potwierdzonych oskarzen, bez procesu sadowego wymordowac tysiace ludzi, mezczyzn i kobiet, takze obywateli Rzymu, a nawet ekwitow?!

Rozlegly sie potepiajace okrzyki. Tygellin [link widoczny dla zalogowanych]
szybko wyjasnil, ze wsrod aresztowanych nie ma ekwitow, chyba ze ze wstydu zataili swoj stan.

-Czy mam rozumiec, ze watpisz w moja uczciwosc i poczucie sprawiedliwosci, Marku Manilianusie?! - zapytal Neron, usilujac skryc zniecierpliwienie.

Ktos, czerwony z oburzenia, wolal, ze moj ojciec popelnil blad, porownujac pogardzanych chrzescijan z mezami szlachetnie urodzonymi. Konsulowie nawolywali ojca do zamilknecia, ale on mowil dalej: